Theater maken is meters maken
Interview met Miel van Teijlingen, één van de aanjagers van het project Coproducers
“Wij zien als programmeurs dat er maar weinig kansen zijn voor nieuwe theatermakers om ervaring op te doen, terwijl meters maken juist zo belangrijk is.”Miel van Teijlingen, programmeur bij Het Nationale Theater, is samen met Marelie van Rongen, directeur van De Schuur, een van de aanjagers van het project Coproducers.
“Elk jaar kiezen we twee nieuwe theater- of dansgroepen uit die we interessant vinden en een steuntje in de rug geven. Eigenlijk bestaat er al sinds de bezuinigingen op de cultuur in 2012 een gat tussen de nieuwkomers, de beginnende makers en de min of meer gevestigde groepen. Voor jonge mensen die net van de opleidingen komen, zijn er de productiehuizen en de nieuwe makersregelingen. Maar na een tijdje ben je nieuwe-maker-af, terwijl de stap naar gevestigd nog lang niet gezet is. Daar willen wij een brug slaan.
Met twaalf theaters (zie kader) hebben we de handen ineengeslagen om samen te investeren in nieuwe makers met een productiebijdrage en door hen gegarandeerde speelbeurten te bieden. We kiezen met name voor wat meer avontuurlijk aanbod. Ook juist omdat het publiek na corona met name lijkt te kiezen voor zekerheid. En we kijken naar nieuwe verhalen van makers met verschillende achtergronden. We bieden ook vooral in het begin begeleiding bij alles wat er nog meer komt kijken bij een voorstelling maken, zoals publiciteit en het vinden van publiek. Dit seizoen hebben we twee geweldige voorstellingen gekozen: Cherish Menzo met D̶A̶R̶K̶MATTER en de Poezieboys met Yy.”
Over de Coproducers
Coproducers bestaat uit Frascati (Amsterdam), Theater aan het Spui (Den Haag), De Verkadefabriek (Den Bosch), Grand Theatre (Groningen), De Schuur (Haarlem), Theater Kikker (Utrecht), Corrosia (Almere), Zwolse theaters (Zwolle), Theater Ins Blau (Leiden), Bellevue (Amsterdam), De Lieve Vrouw (Amersfoort) en Theater Rotterdam. Jaarlijks ondersteunt Coproducers twee nieuwe vlakke vloerproducties met een productiebijdrage, met dank aan Fonds 21 Extra, en gegarandeerde speelbeurten.
Yy van De Poezieboys
Rock & Roll & Poëzie — vr 16 & za 17 december, 20:00 uur
De Poezieboys De Poezieboys (Jos Nargy en Joep Hendrikx) vinden dat de wereld wel wat meer poëzie kan gebruiken; ze pleiten voor uitverkochte, dampende zalen voor de dichtkunst.
Ze maakten furore op theaterfestival de Parade, met voorstellingen als Fritzi en Eisføgl. Ze organiseren poëzieavonden met jonge dichters en hun maandelijkse Poeziebar is al jaren een hit in Zaal 3 van Het Nationale Theater. De Poeziebar is geïnspireerd op een legendarische avond in Carré in 1966, waar dichters als Jules Deelder en Simon Vinkenoog optraden voor een uitverkochte zaal. Met diezelfde mentaliteit willen Nargy en Hendrikx de poëzie leven inblazen onder het motto: de wereld kan wel weer wat Rock & Roll & Poëzie gebruiken. In hun nieuwe voorstelling vieren de Poezieboys het absurdisme van de Russische schrijver en dichter Danill Charms.
Yy of ‘Eer de nagedachtenis aan de slag bij Thermopylae’ is ‘een bacchanaal aan gedichten, redevoeringen, paradoxen, ontdekkingen, mogelijkheden, gehoest, voorspellingen, een hinderlaag van genieën, lachen, huilen en politiek’, aldus de makers.
“Het is voor ons een geweldige stap”, zegt Joep Hendrikx, een van de twee Poezieboys. “Het is als beginnend gezelschap heel lastig om binnen te komen in al die theaters, dat kost heel veel energie; je verdwijnt vaak in een stapel mails. Nu hebben we gegarandeerd een behoorlijk aantal speelplekken, we krijgen naast financiële ondersteuning ook hulp bij de publiciteit en productie en je kunt gebruik maken van het uitgebreide netwerk van de Coproducers. Heel bijzonder is ook dat we mee worden genomen in een driejarenplan: er wordt echt geïnvesteerd in onze toekomst. Wij zijn er ongelooflijk blij mee.”
D̶A̶R̶K̶MATTER
Cherish Menzo / Frascati Producties — vr 24 & za 25 februari, 20:30 uur
Vele tinten zwart
Met de bekroonde danssolo Jezebel (2020) over haar ambivalente houding tegenover de ‘bad bitches’ uit hiphopvideo’s, maakte Cherish Menzo internationaal furore. D̶A̶R̶K̶MATTER is de langverwachte opvolger, een punkachtige performance waarin ze samen met Camilo Mejía Cortés op zoek gaat naar de donkere kanten van het leven, naar de vele tinten zwart. Menzo is een sterke zwarte vrouw die weigert gedefinieerd te worden door anderen en een theatrale durfal. Darkmatter gaat over de bevooroordeelde manier waarop wij naar het zwarte lichaam kijken maar ook over zoveel meer. Naar zwarte gaten en zwarte materie, tegenstellingen en licht aan het einde van de tunnel. Ze maken slim gebruik van beelden die voor iedereen herkenbaar zijn, maar laten ze op zo’n manier zien dat elk vooroordeel op z’n kop wordt gezet.
In haar stijl laat Menzo zich leiden door de ‘chopped and screwed’-methode, een remixtechniek uit de hiphopmuziek waarbij de muziek sterk wordt vertraagd en bewerkt, toe te passen op haar bewegingstaal.
Ook voor Cherish zijn de Coproducers heel belangrijk: “Het is een hele mooie kans om meerdere jaren te worden ondersteund door de Coproducers en zo een duurzame band op te bouwen met de theaters en het publiek.”